HIRSIZLIK SİGORTASI GENEL
ŞARTLARI
Yürürlük
Tarihi: 1 Ağustos 1996
A
- Sigortanın Kapsamı
A.l. Sigortanın Konusu
Bu sigorta
ile poliçede belirlenen sigortalı yerde hırsızlık veya
hırsızlığa teşebbüsün;
1.1.
Kırma, delme, yıkma, devirme ve zorlamayla girilerek,
1.2.
Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya
aşma suretiyle girilerek,
1.3.
Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl
anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya
şifre yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek,
1.4.
Sigortalı yerlere gizlice girip saklanarak veya
kapanarak,
1.5.
Öldürme, yaralama, zor ve şiddet kullanma veya tehditle,
yapılması halinde sigortalı kıymetlerde doğrudan meydana
gelen maddi kayıp ve zararlar, teminat altına
alınmıştır.
Teminat
poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko
gruplarından sadece biri veya birkaçı için de
verilebilir.
A.2. Sigorta
Bedelinin Kapsamı
Sigortalıya
ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve
çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta
kapsamı içindedir.
Sigortalı
yerlerde bulunan sigorta konusu kıymetler;
a)
Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise
bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren,
b)
Tek bir sigorta bedelinde belirtilmiş ise bu bedele
ilişkin tanımın içine giren,
her şey
poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan
edinilmiş olsa dahi sigorta teminatı kapsamı içindedir.
Hırsızlık
eylemini gerçekleştirmek amacıyla sigortalı kıymetlerin
bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması
esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı
kapsamındadır.
Sigorta
sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin
muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde
sigortacı, sözkonusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde
öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe
tazminat ödemekten kaçınamaz.
A.3. Ek
Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek
Kıymetler
Aşağıda
sayılanlar teminat kapsamı dışındadır. Ancak sigorta
bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek
sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler:
3.1.
Kürk ve ipek halı ile sanat veya antika değeri olan
tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür,
yazı, halı ve benzerleri,
3.2.
Model, kalıp, plan ve kroki, ihtira beratı, ticari
defter ve benzerleri,
3.3.
Sigorta sözleşmesine konu olan yerler dahilinde bulunan
kara, deniz ve hava araçları ile bunların yükleri,
3.4.
İşyeri ile bağlantısı olmayan vitrinlerde sergilenen
mallar,
3.5.
Nakit, hisse senedi, tahvil ve kıymetli kâğıt ile altın,
gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamul eşya,
mücevher, değerli taş, inci ve benzerleri,
3.6.
Sigortalıya, kendisiyle birlikte oturanlara ve
çalışanlarına ait olmayıp da sigorta sözleşmesinde
gösterilen yerde bulunan mallar,
3.7.
Konutlarda bulunan ve sigorta bedellerinin toplam
sigorta bedelinin aşağıda belirtilen oranları aşan
kısımları,
a)
Sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon,
heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve
benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta
bedelinin %5'ini aşan kısmı,
b)
Altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamül
eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerlerinin
sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini
aşan kısmı,
c)
Aksam ve teferruatları da dahil olmak üzere bilgisayar,
video, video çekicisi, telsiz, televizyon, radyo, pikap,
teyp, müzik seti, fotoğraf makinesi, film makinesi
(gösterme veya çekme), dürbün ve mikroskopların sigorta
bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan
kısmı,
d)
Kürk ve ipek halıların sigorta bedellerinin toplam
sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı.
Sigorta
sözleşmesine, yukarıdaki fıkraya göre teminat altına
alınacak eşya1arın muhafazası için özel hükümler
konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu eşyaların
sigorta söz1eşmesinde öngörülen şekillerde
saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten
kaçınamaz.
A.4. Ek
Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Haller
Aşağıdaki
hallerden herhangi birinin varlığını fırsat bilerek
yapılan hırsızlık, yağma ve suçlara teşebbüsten
kaynaklanan zararlar sigorta teminatının dışında olup
ancak ek söz1eşme yapılarak teminat kapsamı içine
alınabilirler:
4.1.
Sigorta söz1eşmesinde gösterilen yerlerin içinde
ara1ıksız 30 günden fazla kimse bulunmaması,
4.2.
Poliçede gösterilen yerlerde bulunan kıymetlerin, bu
yerlerden taşınması ve bu yerlerin dışındaki adreslerde
tutulması,
4.3.
Grev, lokavt, kargaşalık ve bunların gerektirdiği askeri
ve inzibati hareketler,
4.4.
Yangın, yıldırım, infilak, deprem, yanardağ püskürmesi,
seylap, fırtına, yer kayması, kar ağırlığı,
4.5.
Sigortalının hizmetinde bulunan kimselerce yapılan
hırsızlık ve tahribat,
4.6.
Kıyafet değiştirerek veya selahiyetli olmaksızın sıfat
takınarak yapılan hırsızlık1ar,
4.7.
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör
eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları
önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar
tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen
zararlar
A.5. Teminat
Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki
haller sigorta teminatının dışındadır:
5.1.
Savaş, istila, düşman hareketleri, iç savaş, ihtilal,
ayaklanma ve askeri hareketlerden yararlanılarak yapılan
hırsızlık, yağma ve bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan
zararlar,
5.2.
Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın
yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara
atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyon
veya radyo-aktif bulaşma ya da bunların gerektirdiği
askeri ve inzibati tedbirlerden yararlanılarak yapılan,
hırsızlık, yağma ve tahribat (Bu bentte geçen yanma
deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer
ayrışım olayını da kapsayacaktır).
5.3.
Kamu otoritesi tarafından sigortalı şeyler üzerinde
yapılacak tasarruflardan yararlanılarak yapılan
hırsızlık, yağma veya bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan
zararlar,
5.4.
Sigortalıyla birlikte yaşayan veya birlikte oturan
kimseler tarafından yapılan hırsızlık ve tahribat,
5.5.
Hırsızların neden olacağı yangın, infilak ve dahili su
zararları,
5.6.
Envanter açıkları.
A.6. Eksik
Sigorta
Aksi
kararlaştırılmadıkça, poliçede belirtilen sigorta bedeli
sigorta edilen menfaatin hasara uğradığı andaki
değerinden düşük olduğu takdirde, tazminat sigorta
bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre ödenir.
Sigortalı
veya sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini yukarıdaki
oran gözönüne alınmaksızın sigorta bedelini aşmayan
zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği
şeklinde değiştirebilir. Sigortalı veya sigorta ettiren
sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini, rizikonun
gerçekleşmesinden önce, noter protestosu ile sigortacıya
bildirdiği takdirde, bildirim gününden sonra gelen
günden itibaren sözleşme hükümleri, kendiliğinden
sigortacının sigorta bedelini aşmayan zararın tamamından
sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur. Sigortalı
prim farkını esas primin ödenmesine ilişkin hükümler
uyarınca öder.
A.7. Aşkın
Sigorta
Sigorta
bedeli veya sigortacının zarar dolayısıyla ödemeyi
kararlaştırdığı miktar, sigorta olunan menfaatin
değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı
geçersizdir.
Sigorta
süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu
sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu
aşkın bedele ait kısmını indirir ve fazlasını
sigortalıya iade eder.
A.8. Muafiyet
Sigorta
bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarların veya
hasarın belli bir yüzdesinin ve/veya miktarının
sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği
kararlaştırılabilir.
Bu şekilde
belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçede
belirtilir.
A.9.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta,
poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan
tarihlerde aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile
öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de
sona erer.
B -Hasar ve
Tazminat
B.l.
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı veya Sigorta
Ettirenin Yükümlülükleri
Sigortalı
veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde
aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
1.1.
Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren
beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak.
1.2.
Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiğinde, durumu derhal
yetkili makamlara bildirmek ve çalınanlar arasında
kıymetli evrak varsa dolaşımını ve ödenmesini önlemek
için ilgili yerlere derhal başvuruda bulunmak,
1.3.
Sigortalı değilmişçesine gerekli koruma önlemlerini
almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata
elinden geldiği kadar uymak,
1.4.
Zorunlu haller dışında, rizikonun gerçekleştiği yer veya
kıymetlerde bir değişiklik yapmamak,
1.5.
Sigortacının isteği üzerine rizikonun gerçekleşmesi
nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarı
ile delilleri saptamaya ve rücu hakkının kullanılmasına
yararlı, sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli
bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek,
1.6.
Zararın tahmini miktarını belirten, yazılı bir bildirimi
makul ve uygun bir süre içinde sigortacıya vermek,
1.7.
Tazminat
yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının saptanması
için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin
sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerde, sigortalı
kıymetlerde ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde
yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek,
1.8.
Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri
varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.2. Koruma
Önlemleri
Sigortalı
veya sigorta ettiren, sigorta poliçesiyle temin olunan
rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya
ve hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür.
Alınan önlemlere ilişkin giderler, bu önlemler faydasız
kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir. Eksik
sigorta varsa, sigortacı bu giderleri sigorta bedeliyle
sigorta değeri arasındaki orana göre öder.
B.3. Zararın
Tespiti
Sigortalı
kıymetlerin çalınması ya da hırsızlığa teşebbüs edilmesi
sonucunda sigortalı kıymetlerde ve bulunduğu yerde
meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında
yapılacak anlaşmayla tespit edilir.
Taraflar
zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar
miktarının tayini, hakem-bilirkişilerce aşağıdaki
esaslara uyulmak suretiyle saptanır ve sigortacıdan
tazminat talep edilmesi veya sigortacının dava edilmesi
halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi raporu
tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Şu kadar ki,
tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihten
itibaren, diğer hallerde ise üçüncü hakem-bilirkişinin
seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her
halükarda rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı
ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar
zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler.
Taraflar,
uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde
anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi
hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle
diğer tarafa bildirir. Taraflarca seçilen
hakem-bilirkişiler ilk toplantı tarihinden itibaren yedi
gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü
hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla
saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraflarca
seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda,
anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer
hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde
karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi raporu
taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Taraflardan
herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren
15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez yahut
taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler üçüncü
hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde
anlaşamazlarsa, üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan
birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret
davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından uzman
kişiler arasından seçilir.
Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı
nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin
kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde
kullanılmayan itiraz hakkı düşer.
Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir
ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve
kaldığı yerden devam olunur.
Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması
konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı
şeylerin rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini
saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve
hasar yerinde incelemede bulunabilirler.
Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin
zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir,
tarafları bağlar.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak tespit edilen zarar
miktarının, gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu
anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali,
kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde
rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına
bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
Taraflar
kendi seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve
masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü
hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı
yarıya ödenir.
Zarar
miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut
hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini
etkilemez.
B.4.
Tazminatın Hesabı
Sigorta
tazminatının hesabında sigortalı kıymetlerin rizikonun
gerçekleşmesi, anındaki tazmin değeri esas tutulur.
Sigorta tazmin değeri aşağıdaki şekilde hesaplanır.
Ticari
emtiada, rizikonun gerçekleşmesinden bir önceki iş günü
piyasa alım fiyatı esas tutulur.
Fabrika ve
imalathanelerde imal halinde bulunan maddelerde,
rizikonun gerçekleşmesinden bir iş günü önceki piyasa
fiyatına göre hammadde ve malzemenin satın alınması için
ödenecek bedellere o güne kadar yapılan imal masrafları
ve genel giderlerden gereken payın eklenmesi suretiyle
hesaplanır. Ancak bu suretle saptanan tazmin değeri,
hiçbir zaman bu maddelerin mamüllerinin rizikonun
gerçekleşmesinden bir işgünü önceki piyasa alım fiyatını
geçemez.
Ham ve mamul
maddeler, fabrika ve imalathanelerin ister içinde veya
eklentisinde, ister diğer herhangi bir yerinde bulunsun
bu madde hükümleri bakımından ticari emtiadan sayılır.
Her türlü
makine ve tesisat, alet-edevat ve demirbaşlarda,
yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel esas
tutulur. Ancak, bu bedelden eskime ve aşınma ve başka
sebeplerden ileri gelen kıymet eksilmeleri düşüleceği
gibi yenilerinin randıman ve nitelik farkları varsa bu
farklar da dikkate alınır.
Her türlü ev
eşyası ve kişisel eşyada, yenilerinin satın alınması
için ödenecek bedel esas tutulur. Ancak bu bedelden,
eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet
eksilmeleri indirilir.
Sigorta
sözleşmesinin yapılması sırasında veya sigorta süresi
içinde; sigorta konusu kıymetin tazmin değeri sigorta
ettiren ve sigortacının mutabakatıyla seçtikleri
bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul
olunursa bu değere taraflarca itiraz olunamaz.
Mutabakatlı
değer esasıyla yapılacak sözleşmeler için saptanacak
değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için
geçerlidir.
Bilirkişi
masrafı, sözleşmeyi mutabakatlı değer esasıyla isteyen
tarafa aittir. Ticari emtia üzerine mutabakatlı değer
esasıyla sözleşme yapılamaz.
Kıymetli
evrakın değeri, hırsızlık gününden bir evvelki günün
borsa, yoksa piyasa veya rayiç fiyatına göre tesbit
edilir.
Kıymetli
evrakın iptal veya başka bir suretle yerlerine ikamesi
mümkün olduğu takdirde, tazmin edilecek bedel ikame
masraflarıdır. Paralarda, paranın nominal değeridir.
Sigortacının
sorumluluğu; sigortalı şeylerin hepsi için tek bir bedel
öngörülmüş ise bu bedelle, sigortalı şeyler nitelikleri
bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve
gruplarla ilgili bedellerle sınırlıdır.
B.5.
Tazminatın Ödenmesi
Sigortalı
kıymetler birden çok kez sigorta edilmişse, tazminat
miktarının yasa ve bu poliçe hükümlerine göre
saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder.
Sigortacı
belirlenen tazminatı, rizikonun gerçekleştiğini
belirleyen bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmasından
itibaren en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödemek
zorundadır.
Sigortacı,
parayı ve kıymetli evrakı aynen ikame suretiyle de
tazmin edebilir.
Ancak, hisse
senedi ve tahvillerle diğer kıymetli evrakta ikame
masrafları söz konusu ise sigortalı ikame işlerini takip
ederek bu işlemin en kısa zamanda yapılmasını sağlar.
Aksi takdirde doğacak zarardan sigortalı sorumlu
olacaktır.
Sigortalı
veya sigorta ettiren hakkında soruşturma açılmış ise bu
soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat
ödemesini bekletebilir. Çalınmış olan şeyler kısmen veya
tamamen bulunmuş ise, sigorta ettiren veya sigortalı
durumu derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Bulunma,
tazminatın ödenmesinden önce olmuşsa, sigorta ettiren
bunları geri almak zorundadır.
Bulunma
tazminatın ödenmesinden sonra olmuşsa, sigortalı bulunan
şeyin değerini ödeyerek ya geri alır ya da bulunan
şeylerin mülkiyetini sigortacıya devreder.
Geri alınma
durumunda, bulunan şeylerde çalınma dolayısıyla bir
kıymet eksilmesi meydana gelmiş ise, sigortacı bu zararı
ödemek zorundadır.
B.6. Tazminat
Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Sigortalı
veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halindeki
yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar
miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği
tazminattan bu şekilde artan kısım indirilir.
Sigortalı
veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine kasden
sebebiyet verir veya zarar miktarını kasden artırıcı
eylemlerde bulunursa, bu poliçeden doğan talep hakları
düşer.
B.7. Hasar ve
Tazminatın Sonuçları
Sigortacı,
ödediği tazminat tutarınca hukuken sigortalı yerine
geçer. Sigortalı veya sigorta ettiren, sigortacının
açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge
ve bilgileri vermeğe zorunludur.
Sigorta
edilmiş rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana
geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar
halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği
tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması
hallerinde de aynı yöntem uygulanır.
Sigorta
bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettirenin istediği
tarihten itibaren gün esası ile prim alınmak suretiyle
sigorta bedeli eski miktarına yükseltilebilir.
Kısmi
hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme
hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat
ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği
tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden
hesap edilir ve fazlası geri verilir.
C- Çeşitli
Hükümler
C.1. Sigorta
Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta
priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi
kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır
yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında
ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça prim veya
peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa
dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus
poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse,
sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi
kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta
poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar
ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu
temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde de
ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara
gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş
olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının
sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı
hallerde, bu bir aylık sürenin ilk onbeş gününde
sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin
taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde,
taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde
ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya
poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene
bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe
üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine
bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade
günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi
takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta
teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla,
teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi
halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta
teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde
prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç
bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön
yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle
henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının
ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan
kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde
uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı
hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği
süreye tekabül eden prim, gün esası üzerinden hesap
edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2.
Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı
Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigorta
sözleşmesi, sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname
yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanılarak
akdedilmiştir.
Sigorta
ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik olması
dolayısıyla, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya
daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde
sigortacı, durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay
içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte
tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
Sigortalı
veya sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul
ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme
feshedilmiş olur.
Cayma veya
feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin
primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
Sigortalı
veya sigorta ettirenin kasıtlı davrandığı anlaşıldığı
takdirde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile
sözleşmeden cayabilir, tazminatı ödemez ve prime hak
kazanır.
Sigortalı
veya sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı durumlarda
rizikonun, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya
sigortacının cayabileceği ve feshedebileceği ya da
caymanın veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek
sürede gerçekleşmesi halinde, sigortacı tazminatı
tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken
prim arasındaki orana göre öder.
Süresinde
kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı
düşer.
C.3. Sigorta
Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve
Sonuçları
Sigorta
ettiren, sigortacının izni olmadan sözleşmenin
yapılmasından sonra sigortalı kıymetlerin bulunduğu
yerde ya da kullanış tarzında, teklifnamede, teklifname
yoksa poliçe ve eklerinde belirtilene nazaran değişiklik
yaptığı takdirde, bu durumu sigortacıya sekiz gün
içinde bildirmekle yükümlüdür.
Değişiklik,
sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır
şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise, sigortacı
sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder yahut prim farkını
talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta
ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz
gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş
olur.
Feshin hüküm
ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası
üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde
kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı
düşer.
Sigortalı
kıymetlerin bulunduğu yerlerin veya kullanma şeklinin,
teklifname teklifname yoksa poliçe ve eklerinde
belirtilene nazaran değiştirildiğini öğrenen sigortacı,
sigorta sözleşmesinin yürürlükte kalmaya devam etmesine
razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih
hakkı düşer.
Değişiklik,
rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim
ödenmesini gerektirir hallerden ise sigortacı, bu
değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona
ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap
edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
Sigortacının
sözleşmeyi bu değişiklere göre yapmamasını veya daha
ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde:
a)
Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b)
Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c)
Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre
içinde,
riziko
gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen
prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki
orana göre öder.
C.4. Birden
Çok Sigorta
Sigortalanmış
şeyler üzerine sigorta ettiren başka sigortacılarla aynı
rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta
sözleşmesi yapacak olursa, bunu tüm sigortacılara derhal
bildirmekle yükümlüdür.
Sigortacı
durumu öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde
sözleşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih
hakkı düşer.
C.5. Menfaat
Sahibinin veya Zilyedlik Durumunun Değişmesi
Sözleşme
süresi içinde, menfaat sahibinin veya zilyedlik
durumunun değişmesi halinde (ölüm hali hariç) sigorta
sözleşmesi münfesih olur.
Ölüm halinde
ise, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen
yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya
bildirmekle yükümlüdür.
Sigortacı
değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini
öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi
feshedebilir.
Feshin hüküm
ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası
üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine geri
verilir.
Süresinde
kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Sigortalı
kıymetlerin maliğinin değişmesi anında ödenmesi gerekli
prim borçlarından, sigorta ettiren ile fesih hakkını
kullanmayan yeni hak sahibi müteselsilen sorumludur.
Sigortalı
kıymetlerin şeylerin sahibinin ölümüyle, varsa ödenecek
prim borcundan kanuni varisleri sorumludur veya iade
edilecek primi alma hakkı sigortalının kanuni
varislerine aittir.
C.6.
Sigortalı Yerde Değişiklik
Sigortalı
kıymetlerin kısmen veya tamamen yeri değiştiğinde C.3.
maddesi hükümleri uygulanır.
C.7. İhbarlar
Sigortalının
veya sigorta ettirenin bildirimleri sigorta şirketinin
merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan
acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının
bildirimleri de sigortalının veya sigorta ettirenin
poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse
son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflara
imza karşılığında elden verilen mektup, telgraf, teleks
veya faks ile yapılan bildirimler de taahhütlü mektup
hükmündedir.
Sigortacı
tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere
verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat
12:00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih
ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip
eden gün öğleyin saat, 12:00'de hüküm ifade eder.
C.8. Ticari
ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve
sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması
dolayısıyla sigortalıya veya sigorta ettirene ait olarak
öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı
tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.
C.9. Yetkili
Mahkeme
Sigorta
sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı
aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta
şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık
yapan acentenin ikametgâhının bulunduğu veya rizikonun
gerçekleştiği yerdeki, sigortacı tarafından açılacak
davalarda ise davalının ikametgâhının bulunduğu yerdeki
asliye ticaret mahkemeleridir.
C.10.
Zamanaşımı
Sigorta
sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda
zamanaşımına uğrar.
C.11. Özel
Şartlar
Sözleşmeye bu
genel şartlara aykırı olmamak kaydıyla özel şartlar
konulabilir.
Son Düzenleme
Tarihi:05Eylül 2006