MAKÝNA KIRILMASI SÝGORTASI GENEL ÞARTLARI

Yürürlük Tarihi: 25 Þubat 1967

Teminatýnýn Kapsamý

Madde 1- Sigortacý, bu poliçe ile bu poliçenin ayrýlmaz cüzünü teþkil eden ekli envanter cetvelinde sayýlarý, imalat yýllarý; nitelikleri ve deðerleri yazýlý makine ve tesisleri deneme devresinden sonra normal çalýþýr halde iken veya ayný iþ yerinde temizleme, revizyon veya deðiþtirme esnasýnda veya dururken ani ve beklenmedik her türlü sebepten ve ezcümle:
a) Ýþletme kazalarýndan,

b) Modelin, imalatýn, montajýn, malzemenin, kalýbýn, dökümün ve iþçiliðin kusurlu olmasýndan,

c) Yaðlama kusurlarýndan,

d) Elektrik enerjisinin doðrudan doðruya tesiri neticesi kýsa devre, þerare, voltaj yükselmesi ile izolasyon hatasý ve atmosferik elektrikiyetin dolaylý etkilerinden,

e) Týkanma, yabancý maddelerin girmesinden,

f) Santrifüj kuvvetinden husule gelen parçalanmalardan,

g) Buhar kazanlarýnda ve buhar kaplarýnda su noksanlýðýndan,

h) Su çekiçlemesi, ani olarak aþýrý ýsýnma veya soðumadan,

i) Kapalý kaplardaki alçak basýnç dolayýsiyle husule gelen ezilme, yýrtýlma, buruþma vs. deformasyonlardan,

j) Fýrtýna ve kasýrgadan, dondan veya çözülen buz parçalarýnýn yürümesinden,

k) Ýþletme personelinin veya üçüncü þahýslarýn ihmali, kusuru, hatasý, dikkatsizliði veya sabotajýndan,

l) Ýstisna edilmeyen diðer hallerden, husule gelen maddi ziya ve hasarlarýn gerektirdiði tamirat ve ikame masraflarýný temin eder.

Matkap, makas, býçak, testere, çelik veya madeni kalemler veya kesici alet ve edevat, matris ve kalýplar, haddehanelerdeki sýcak hadde valsleri, þablon, modeller, resim rulolarý, öðütücü, kýrýcý, karýþtýrýcýlar, elek ve kalburlar, halat, zincir, transport bantlarý ve kayýþlarý gibi deðiþtirilebilir parçalar ile belirli sürelerde deðiþtirilmesi veya yenilenmesi mutad olan kömür fýrçasý ve lamba gibi parçalar (elektriki izolasyon maddeleri ile izolasyon yaðlarý dýþýnda) temin edilemez.

Aksine Sözleþme Yoksa, Teminat Dýþýnda Kalan Haller

Madde 2- Aksine sözleþme yoksa aþaðýdaki haller sigorta teminatý dýþýndadýr:

a) Fiziki infilaklardan meydana gelen ziya ve hasarlar, fiziki infilakdan maksat, basýnçlý kaplarda buhar, gaz veya sývý halindeki gazýn geniþlemesi yüzünden ani olarak meydana gelen kuvvet tezahürü olup, buhar, gaz veya sývý halindeki gazýn kabýn cidarýný parçalayarak dýþarýya çýkmasý ve böylelikle kabýn iç basýncý ile dýþ basýncý arasýnda ani olarak bir denge kurulmasýdýr,

e) 3 üncü maddenin (l) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayýlý Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doðan sabotaj ile bunlarý önlemek ve etkilerini azaltmak amacýyla yetkili organlar tarafýndan yapýlan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.

f) Sigorta sözleþmesiyle teminat altýna alýnan rizikolarýn gerçekleþmesi sonucunda doðrudan veya dolaylý olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliði sebebiyle oluþabilecek bütün zararlar.

Teminat Dýþýnda Kalan Haller

Madde 3- Aþaðýdaki haller sigorta teminatýnýn dýþýndadýr:
a) Harp, her türlü harp olaylarý, istila, yabancý düþman hareketleri, çarpýþma (harb ilan edilmiþ olsun olmasýn), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlarýn gerektirdiði inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar.

b) Herhangi bir nükleer yakýttan veya nükleer yakýtýn yanmasý sonucu nükleer artýklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayýcý radyasyonlarýn veya radyoaktivite buluþmalarýnýn ve bunlarýn gerektirdiði askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduðu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrýþým ''fission'' olayýný da kapsayacaktýr).

c) Kamu otoritesi tarafýndan sigortalý kýymet üzerinde yapýlacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,

d) Yangýn veya yangýn vukuu dolayýsiyle yapýlan söndürme, yýkma ve kurtarma ameliyelerinin ve yýldýrýmýn doðrudan doðruya tesirlerinden,

e) Hangi sebepten husule gelirse gelsin her türlü kar kaybý ve mali mes'uliyetlerden,

f) Hýrsýzlýk veya hýrsýzlýða teþebbüsten,

g) Toprak çökmesi veya kaymasý, çið, volkan indifalarý, deprem, sel ve su basmasý gibi tabii afetlerden,

h) Makinelerin normal iþlemesinden ve mutad kullanýlmasýndan doðan aþýnma ve yýpranmalardan veya çürüme, paslanma veya oksidasyondan, buhar kazanlarýnda kireçlenme ve çamurlanmadan iþletmede doðrudan doðruya meydana gelen etkilerden, atmosferik vesair þartlarýn sebebiyet verdiði tedrici bozulmalardan,

i) Kimyevi madde ve gazlarýn ani oksidasyonu veya müþterek reaksiyonlarý neticesi vukua gelen infilaklarýndan, atmosferik elektrikiyet sebebiyle patlamaya mütemayil tozlarýn infilakinden,

j) Sigortalý iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden makinenin kullanýlmasý neticesinden,

k) Sigortalýnýn veya onun yerine kaim olan sorumlu kiþinin kasdýndan ve ayrýca sözleþme varsa aðýr kusurundan mütevellit maddi ziya ve hasarlar.

l) 3713 sayýlý Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doðan sabotaj sonucunda oluþan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacýyla yetkili organlar tarafýndan yapýlan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaþma veya zehirlenmeler nedeniyle oluþacak bütün zararlar.

Sigorta Bedeli ve Ayarlanmasý

Madde 4- Bu poliçe ile bu poliçenin ayrýlmaz cüz'ünü teþkil eden ekli envanter cetvelinde vasýflan belirtilen makine ve tesisatýn sigorta bedelleri, bu makine ve tesisatýn (var ise nakliye, montaj, gümrük, resim, vergi, harç ve masraflan dahil) yeni ikame bedellerine eþit olacaktýr. Hasar anýnda herhangi bir makinenin bu þekilde hesaplanacak yeni ikame bedeli sigorta bedelinden fazla bulunacak olursa, hasarýn bu farka tekabül eden nisbetteki kýsmýný sigortalý deruhte edecektir.

Sigortalý makine ve tesislerin sigorta bedellerinin yeniye göre (ikame) kýymetlerinden fazla veya eksik olduðu hasardan önce tesbit edilecek olursa, ýttýla tarihinden itibaren bir ayarlama yapýlýr ve fazla veya eksik ödenmiþ prim farklarý iade veya tahsil edilir.

Sigortanýn Baþlangýcý ve Sonu

Madde 5- Sigorta, poliçede baþlama ve sona erme tarihleri olarak, yazýlan günlerde, aksi kararlaþtýrýlmadýkça Türkiye saati ile öðleyin saat 12.00'de baþlar ve öðleyin saat 12.00'de sona erer.

Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüðü

Madde 6- Sigortacý bu sigortayý sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazýlý beyanýna dayanarak kabul etmiþtir.

Sigorta ettirenin beyaný hakikate aykýrý veya eksik ise, sigortacýnýn sözleþmeyi yapmamasýný veya daha aðýr þartlarla yapmasýný gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdý varsa, sigortacý durumu öðrendiði tarihten itibaren 1 ay içinde sözleþmeden cayabilir ve riziko gerçekleþmiþ ise tazminatý ödemez Cayma halinde sigortacý prime hak kazanýr.

b) Sigorta ettirenin kasdý yoksa, sigortacý durumu öðrendiði tarihten itibaren 1 ay içinde sözleþmeyi fesheder veya prim farkýný almak suretiyle akdi yürürlükte tutar.

Sigorta ettiren talep edilen prim farkýný kabul etmediðini 15 gün içinde bildirdiði taktirde akit feshedilmiþ olur.

Sigortacý tarafýndan yapýlan fesih ihbarý postaya veya notere verildiði tarihten itibaren 15 gün sonra öðleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafýndan yapýlan fesih ihbarý ise postaya veya notere verildiði tarihi takip eden gün öðleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.

Feshin hüküm ifade ettiði tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleþmenin sigortacý tarafýndan feshi halinde gün esasý, sigorta ettiren tarafýndan feshi halinde ise kýsa müddet esasý üzerinden hesap edilir ve fazlasý geri verilir.

c) Süresinde kuIlanýlmayan cayma, fesih veya prim farkýný talep etme hakký düþer.

d) Sigorta ettirenin kasdý bulunmadýðý takdirde riziko:

1- Sigortacý durumu öðrenmeden önce veya,

2- Sigortacýnýn fesih ihbarýnda bulunabileceði süre içinde veyahut,

3- Bu ihbarýn hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleþirse, sigortacý tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasýndaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.

Sigorta Süresi Ýçinde Ýhbar Yükümlülüðü ve Sonuçlarý

Madde 7- Akdin yapýlmasýndan sonra sigortalý malýn teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacýnýn muvafakati olmadan deðiþtirildiði takdirde sigorta ettiren, bu deðiþikliði:
a) Kendisi tarafýndan veya açýk veya zýmni rýzasý ile bir baþkasý tarafýndan yapýlmýþ ise derhal,

b) Açýk veya zýmni rýzasý olmadan baþka bir þahýs tarafýndan yapýlmýþ ise durumu öðrenir öðrenmez,

ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacýya ihbarla yükümlüdür.

Sigortacý, deðiþikliði öðrendiði tarihten itibaren, bu deðiþiklik sözleþmeyi yapmamasýný veya daha aðýr þartlarla yapmasýný gerektiriyorsa 8 gün içinde:

1- Sözleþmeyi fesheder veya,

2- Prim farkýný talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar.

Sigorta ettiren, talep dilen prim farkýný 8 gün içinde ödemediði takdirde sözleþme feshedilmiþ olur.

Sigortacý tarafýndan yapýlan fesih ihbarý postaya veya notere verildiði tarihten itibaren 8 gün sonra öðleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafýndan yapýlan fesih ihbarý ise postaya veya notere verildiði tarihi takip eden gün öðleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.

Feshin hüküm ifade ettiði tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleþmenin sigortacý tarafýndan feshi halinde gün esasý, sigorta ettiren tarafýndan feshi halinde ise kýsa müddet esasý üzerinden hesap edilir ve fazlasý geri verilir.

Süresinde kuIlanýlmayan fesih veya prim farkýný talep etme hakký düþer.

Sigortalý malýn teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin deðiþtiðini öðrenen sigortacý, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleþmesinin aynen devamýna razý olduðunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkýný talep etme hakký düþer.

Sigortalý malýn yer ve halinde rizikoyu aðýrlaþtýrýcý deðiþiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemiþse ihbar süresinden sonra gerçekleþen hasarlara ait tazminat hakký düþer; ihbar yükümlülüðüne riayetsizlik kasýtlý deðilse alýnan primle alýnmasý gereken prim arasýndaki orantýya göre tazminattan indirim yapýlýr. Deðiþikliðin rizikoyu hafifletici mahiyette olduðu ve daha az prim tatbikini gerektirdiði anlaþýlýr ise, bu deðiþikliðin yapýldýðý tarihten sözleþmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasýna göre bulunacak prim farký sigorta ettirene geri verilir. Bu madde hükümleri sigortalýya da aynen uygulanýr.

Mülkiyet Deðiþmesi

Madde 8- Sigortalý malýn mülkiyetinde bir deðiþiklik olduðu takdirde, sigortanýn hükmü devam eder ve sigortalýnýn poliçeden doðan hak ve borçlarý yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanýn mevcudiyetini öðrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacýya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacý sorumluluktan kurtulur.

Sigortacý deðiþikliði; yeni hak sahibi de sigortanýn mevcudiyetini öðrendiði tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayý feshedebilir.

Süresinde kullanýlmayan fesih hakký düþer. Poliçenin sigortacý tarafýndan feshi halinde, fesih ihbarý postaya veya notere, verildiði tarihten itibaren 8 gün sonra öðleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafýndan feshi halinde ise fesih ihbarý postaya veya notere verildiði tarihi takip eden gün öðleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.

Feshin hüküm ifade ettiði tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleþmenin sigortacý tarafýndan feshi halinde gün esasý, yeni hak sahibi tarafýndan feshi halinde ise kýsa müddet esasý üzerinden hesap edilir ve fazlasý yeni hak sahibine geri verilir.

Sigortalý malýn malikinin deðiþmesi anýnda mevcut prim borçlarýndan sigorta ettiren, fesih hakkýný kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur.

Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doðan bütün hak ve borçlar olduðu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.

Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacýnýn Sorumluluðunun Baþlamasý ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü

Madde 9-Sigorta priminin tamamýnýn, primin taksitle ödenmesi kararlaþtýrýlmýþsa peþinatýn (ilk taksit) akit yapýlýr yapýlmaz ve en geç poliçenin teslimi karþýlýðýnda ödenmesi gerekir. Aksi kararlaþtýrýlmadýkça, prim veya peþinat ödenmediði takdirde poliçe teslim edilmiþ olsa dahi sigortacýnýn sorumluluðu baþlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazýlýr. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaþtýrýldýðý takdirde peþinatýný, sigorta poliçesinin teslim edildiði günün bitimine kadar ödemediði takdirde temerrüde düþer ve prim borcunu temerrüde düþtüðü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediði takdirde sigorta sözleþmesi hiç bir ihtara gerek olmaksýzýn feshedilmiþ olur. Prim ödenmemiþ olmasýna raðmen poliçenin teslimi ile sigortacýnýn mesuliyetinin baþlayacaðýnýn kararlaþtýrýldýðý hallerde, bu bir aylýk sürenin ilk 15 gününde sigortacýnýn sorumluluðu devam eder.

Primin taksitle ödenmesi kararlaþtýrýldýðý takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamaný, miktarý ve vadesinde ödenmemesinin sonuçlarý poliçe üzerine yazýlýr veya poliçe ile birlikte yazýlý olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazýlý olarak kendisine bildirilmiþ olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediði takdirde temerrüde düþer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düþtüðü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediði takdirde sigorta teminatý durur. Rizikonun gerçekleþmemesi kaydýyla, teminatýn durduðu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduðu yerden devam eder .Sigorta teminatýnýn durduðu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleþmesi hiç bir ihtara gerek olmaksýzýn feshedilmiþ olur.

Poliçenin ön yüzüne yazýlmasý kaydýyla, rizikonun gerçekleþmesiyle henüz vadesi gelmemiþ prim taksitlerinin sigortacýnýn ödemekle yükümlü olduðu tazminat miktarýný aþmayan kýsmý, muaccel hale gelir .

Bu madde uyarýnca sigorta sözleþmesinin feshedilmiþ sayýldýðý hallerde, sigortacýnýn sorumluluðunun devam ettiði süreye tekabül eden prim gün esasý üzerinden hesap edilerek fazlasý sigorta ettirene iade edilir.

Sigortalýnýn Poliçenin Yürürlüðü Esnasýndaki Yükümlülükleri

Madde 10- Sigortalý, sigorta konusu makine ve tesislerin emniyeti ve korunmasý için, sigortalý deðilmiþ gibi, gerekli ihtimamý göstermekle yükümlüdür.

Sigortalý, sigorta konusu makine ve tesisleri normal bakýmlý ve iþler halde bulundurmak için gerekli makul tedbirleri almaya, kabul olunan teknik ölçülerden aþýrý yüklemeleri önlemeye, idari mercilerin mer'i nizam ve talimatlarýna ve bilhassa bunlardan makine ve tesislerin çalýþtýrýlmasýna ve kontroluna taalluk edenlere tamamiyle riayet etmeye mecburdur.

Sigortacý yetkili memurlarý vasýtasýyla gerektiðinde sigorta konusu makine ve tesisleri teftiþ ve kontrola yetkili olup, sigortalý da bu kontrollara müsaade ve yardým etmekle yükümlüdür.

Hasar Vukuunda Sigortalýnýn Yükümlülükleri

Madde 11- Sigortalý, hasar vukuunda aþaðýdaki hususlarý yerine getirmekle yükümlüdür.

a) Hasarýn vukuunu öðrendiði tarihten itibaren en geç 5 gün içinde sigortacýya ihbar etmek,

b) Sigortalý deðilmiþcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacý tarafýndan verilen talimata elinden geldiði kadar uymak,

c) Hasarýn sebebi ile hangi hal ve þartlar altýnda vukua geldiðini tayine, ziya ve hasar miktarýyla delilleri tesbite yararlý ve sigortalý için saðlanmasý mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslý veya kendisi tarafýndan tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacýnýn talebi üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkýnýn kullanýlmasýna yararlý sigortalý için saðlanmasý mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek: (Þu kadar ki ihbarý yapýlmýþ cüz'i hasarlarýn tamiriyle iþletmenin faaliyetini idame noktasýndan zaruri ve esaslý tamirleri ayrýca tamir ihbarý yapýlmak kaydýyle bundan müstesnadýr. Ancak hasarýn ihbarýndan itibaren 7 gün için sigortacý tetkikini yaptýrmamýþsa sigortalý her türlü tamiratý yaptýrmakta serbesttir),

d) Ziya ve hasarýn tahmini miktarýný belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacýya vermek,

e) Zaruri haller dýþýnda hasar konusu yer veya mallarda bir deðiþiklik yapmamak,

f) Tazminat yükümlülüðü ve miktarý ile rücu haklarýnýn tespiti için sigortacýnýn yetkili kýldýðý temsilcilerinin sigortalý yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacaklarý araþtýrma ve incelemelere müsaade etmek,

g) Sigorta konusu ile ilgili baþkaca sigorta sözleþmeleri varsa bunlarý sigortacýya bildirmek.

Tazminat Hakkýnýn Eksilmesi veya Düþmesi

Madde 12 -a) Sigortalý, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarýndan bir artýþ olursa sigortacýnýn ödeyeceði tazminattan bu suretle artan kýsým indirilir.

b) Sigortalý, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarýný kasden artýrýcý fýillerde bulunursa, bu poliçeden doðan haklarý düþer.

Hasarýn Tespiti

Madde 13- Bu poliçe ile sigortalý kýymetlerde meydana gelen ziya ve hasarýn rniktarý taraflarca uyuþularak tesbit edilir. Taraflar uyuþamadýklarý takdirde, ziya ve hasarýn miktarý mütehassýs mühendisler veya teknisyenler arasýndan seçilecek hakem-bilirkiþi diye adlandýrýlan bilirkiþiler tarafýndan, aþaðýdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir:
a) Ýki taraf tek hakem-bilirkiþi seçirninde anlaþamadýklarý takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkiþisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diðer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkiþileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsýz hakem-bilirkiþi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkiþi ancak taraf hakem-bilirkiþilerinin anlaþamadýklarý hususlarda, anlaþamadýklarý hadler dahilinde kalmak ve buna münhasýr olmak kaydýyla karar vermeye yetkilidir.

Üçüncü hakem-bilirkiþi kararýný müstakil bir rapor halinde verebileceði gibi, diðer hakem-bilirkiþilerle bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkiþi raporlarý taraflara ayný zamanda teblið edilir.

Hakem-bilirkiþi raporlarýnýn beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarýndan baþka -hasarýn belli veya muhtemel sebebini- hasarlý kýymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek deðeri ile yenileme deðerini, tamir veya baþka hususlar için faydalanýlabilecek enkazýn aðýrlýðýný ve deðerini de ihtiva etmesi gereklidir.

b) Taraflardan herhangi biri diðer tarafça yapýlan tebliðden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkiþisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkiþiler üçüncü hakem-bilirkiþisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde anlaþamazlar ise, taraf hakem-bilirkiþi veya üçüncü hakem-bilirkiþi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahallindeki ticaret davalarýna bakmaya yetkili mahkeme baþkaný tarafýndan tarafsýz ve mütehassýs þahýslar arasýndan seçilir.

c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkiþisinin (bu þahýs ister taraf hakem- bilirkiþilerince, ister yetkili mahkeme baþkaný tarafýndan seçilecek olsun) sigortacýnýn veya sigortalýnýn ikamet ettiði veya hasarýn meydana geldiði mahal dýþýndan seçilmesini isteme hakkýný haizdirler ve bu isteðin yerine getirilmesi gereklidir.

d) Hakem-bilirkiþiler ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrýlan hakem-bilirkiþi yerine yenisi ayný usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldýðý yerden devam edilir. Sigortalýnýn ölümü, tayin edilmiþ bulunan hakem- bilirkiþinin vazifesini sona erdirmez.

Ýhtisas yokluðu sebebiyle hakem-bilirkiþilere yapýlacak itiraz, bu þahýslarýn öðrendiði tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapýlmadýðý takdirde itiraz hakký düþer.

e) Hakem-bilirkiþiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diðer mevzuat hükümleri ile de baðlý deðildirler.

f) Ziya ve hasar miktarýnýn tesbiti zýmýnda hakem-bilirkiþiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanýnda mevcut sigortalý malýn ve deðerinin tesbitine yarayacak kayýt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler.

g) Hakem-bilirkiþi veya kiþileri, yahut üçüncü hakem-bilirkiþinin ziya ve hasar miktarý hususunda verecekleri kararlar kesindir, taraflarý baðlar. Bir hakem-bilirkiþi kararýna dayanmadan sigortacýdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkiþi kararlarýna ancak karar ilk bakýþta anlaþýlýr, yani aþikar olarak hakiki durumdan önemli þekilde farklý olduðu anlaþýlýr ise itiraz edilebilir ve bunlarýn iptali raporun teblið tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarýna bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.

h) Taraflar tazminat miktarý hususunda anlaþamadýkça alacak ancak hakem- bilirkiþi kararý ile muaccel olur ve zaman aþýmý kesin raporun taraflara tebliði tarihinden evvel iþlemeye baþlamaz. Meðerki, hakem-bilirkiþileri tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasýnda 2 yýllýk müddet geçmiþ olsun.

i) Taraflar kendi hakem-bilirkiþilerinin ücret ve masraflarýný öderler. Üçüncü hakem-bilirkiþinin ücret ve masraflarý taraflarca yarý yarýya ödenir.

j) Ziya ve hasar miktarýnýn tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta deðeri, aþkýn ve menfaat deðeri altýnda sigorta sorumluluðun baþlangýcý, hak düþürücü ve hak azaltýcý sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve þartlara ve bunlarýn ileri sürülmesine tesir etmez.

Tazminatýn Hesabý

Madde 14- Ödenecek tazminatýn miktarý aþaðýda yazýlý esaslar dahilinde tesbit edilir:

a) Tamiri kabil hasar ve ziya (kýsmi hasar) halinde:

Tazminat tutarý -ikame olunan yedek parçalarýn yeni bedelleri, mahallinde cari iþ saatleri tarifesine göre iþçilik masraflarý var ise normal nakliye masraflarý (uçak hariç) çökme ve montaj masraflarý, gümrük, resim, vergi, harç ve masraflarý dahil olarak makine veya tesislerin hasardan hemen evvelki hal ve þartlarýna getirilmesi için gerekli bedelden ibarettir. Tamirat dolayýsiyle eski parça yerine yeni parça konulmasý sebebiyle tazminattan indirme yapýlmaz. Tekrar faydalanýlmasý mümkün olan parçalarýn (sovdajýn) bedeli tazminattan indirilir.

b) Poliçede gösterilen makine ve tesisattan birinin veya tamamýnýn tam hasarý ve ziyaý halinde:

Tazminat tutarý, makine ve tesisatýn hasar anýndaki yeni kýymetinden eskime ve aþýnma payýnýn ve kurtarýlan deðerlerin tenzili ve buna sökme masraflarýnýn, nakliye, gümrük resmi, vergi, harç ve masraflarý ve montaj masraflarýnýn ve bu hususta sözleþmeye aksine hüküm konulmuþ ise, 2'nci maddenin (b) ve (c) fýkralarýnda yazýlý unsurlarýn ilavesi kaydiyle bulunacak bedelden ibarettir. Yukarýdaki (a) fýkrasýnda belirtilen tamirat masraflarý bu fýkrada yazýlý olduðu üzere tesbit olunan tazminat tutarýna muadil veya bundan fazla ise makine ve tesis tam hasara uðramýþ sayýlýr.

c) Poliçede her makine veya tesisat için gösterilmiþ olan asgari muafiyet miktarýndan aþaðý olmamak kaydiyle, aksine sözleþme yok ise, her hasarýn %20'si sigortalýnýn uhdesinde kalýr.

d) Sigortacýnýn sorumluluðu her halde sigortalý her makine ve tesise ait poliçede yazýlý sigorta bedeli ile sýnýrlýdýr.

e) Sigorta bedeli hasar anýnda sigortalý þeylerin ne varlýðýna ne de deðerine delil ve karine teþkil etmez. Bu bedel 4'ncü maddeye göre hesaplanacak sigorta deðerinden noksan olduðu takdirde tazminat tutarý, sigorta bedeli ile sigorta deðeri arasýndaki nisbete göre tesbit olunur.

f) Bu poliçe kapsamýna giren herhangi bir hasar diðer bir sigorta poliçesi ile de temin edilmiþ bulunuyorsa müþterek sigorta esaslarý uygulanýr.

g) Muvakkat tamirlerin masraflarý, nihai tamirat masraflarýnýn bir kýsmýný teþkil etmedikçe sigortalý tarafýndan deruhte edilir.

Tazminatýn Ödenmesi

Madde 15- Sigortacý herhangi bir hasarlý makine ve tesisi veya bunlarýn hasarlý parçalarýný tamir veya ikame edebileceði gibi zararlarý nakden de ödeyebilir.

Hasar ve Tazminatýn Sonuçlarý

Madde 16- Sigortacý ödediði tazminat miktarýnca hukuken sigorta ettiren yerine geçer. Sigorta ettiren sigortacýnýn ikame edebileceði davaya yararlý ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur.

Temin edilen rizikonun gerçekleþmesi ile tam hasar meydana geldiði takdirde sigorta teminatý sona erer. Kýsmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarý kadar eksilir.

Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrý ayrý gösterilmiþ ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya birkaçý tam hasara uðramýþ ise bu birimlere (ünite veya gruplara) iliþkin sigorta teminatý, hasar tarihinde sona erer. Kýsmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiþ olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarý kadar eksilir.

Sigorta bedelinin eksildiði hallerde hasar tarihinden itibaren gün esasý üzerinden prim alýnmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çýkartýlabilir.

Kýsmi hasarlarda taraflar sigorta sözleþmesini feshetme hakkýna sahiptir. Taraflar fesih hakkýný ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.

Sigortacý, fesih hakkýný kullandýðý takdirde bu fesih, ihbarýn postaya veya notere verildiði tarihten itibaren 15 gün sonra öðleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiði tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esasý üzerinden hesap edilir ve fazlasý geri verilir.

(Sigorta ettiren, fesih hakkýný kullandýðý takdirde bu fesih, ihbarýn postaya veya notere verildiði tarihi takip eden gün öðleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve iþlememiþ sigorta süresine ait prim geri verilmez.

Býrakma

Madde 17- Aksine sözleþme yoksa hasarlý mal sigortacýya býrakýlamaz.

Çeþitli Hükümler

Vergi, Resim, Harç ve Ýdare Masraflarý

Madde 18- Sigorta sözleþmesine, bedeline veya primine iliþkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlarla sigorta sözleþmesinde gösterilen idare masrafý sigorta ettirene aittir.

Teblið ve Ýhbarlar

Madde 19- Sigorta ettirenin veya sigortalýnýn ihbar ve tebliðleri sigorta þirketinin merkezine veya sigorta sözleþmesine aracýlýk yapan acenteye, noter aracýlýðýyla veya taahhütlü mektupla yapýlýr.

Sigorta þirketinin ihbar ve tebliðleri de sigorta ettirenin veya sigortalýnýn poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin deðiþmiþ olmasý halinde ise sigorta þirketinin merkezine veya sigorta sözleþmesine aracýlýk yapan acenteye bildirilen son adresine ayný suretle yapýlýr.

Taraflara imza karþýlýðý olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapýlan ihbar ve tebliðler de taahhütlü mektup hükmündedir. Hasarýn vukuuna ve tamire baþlamaya ait ihbarýn önceden mutlaka telgrafla yapýlmasý þarttýr.

Ticari ve Mesleki Sýrlarýn Saklý Tutulmasý

Madde 20- Sigortacý, sigortalýya ait öðreneceði ticari ve mesleki sýrlarýn saklý tutulmamasýndan doðacak zararlardan sorumludur.

Yetkili Mahkeme

Madde 21- Bu poliçeden doðan ihtilaflar sebebiyle sigorta þirketi aleyhine açýlacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta þirketi merkezinin veya sigorta akdine aracýlýk yapan acentenin ikametgahýnýn bulunduðu veya hasarýn vukua geldiði, sigorta þirketi tarafýndan açýlacak davalarda ise, davalýnýn ikametgahýnýn bulunduðu yerin ticaret davalarýna bakmakla görevli mahkemesidir.

Zaman Aþýmý

Madde 22- Sigorta sözleþmesinden doðan bütün talepler 2 yýlda zaman aþýmýna uðrar.

Özel Þartlar

Madde 23- Bu Genel Þartlara, varsa bunlara iliþkin klozlara aykýrý düþmeyen özel þartlar konulabilir.

Son Düzenleme Tarihi: 1Temmuz 2006