MONTAJ
SİGORTALARI GENEL ŞARTLARI
Sigorta
Teminatının Kapsamı
Madde 1-
Bu sigorta; konusunu teşkil eden değerlerin teminat
müddeti içinde, montaj sahasında bulunduğu sırada, bu
poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden
bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve
hasara uğraması halini temin eder.
Aksine Sözleşme Yoksa, Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2-
Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı
dışındadır:
a) Montajın yapılması için ku1lanılan makine,
alet ve teçhizat ile geçici barakalar ve yardımcı
tesisler,
b) Üçüncü şahısların
maruz kalacağı zararlar dolayısiyle sigortalıya düşecek
hukuki sorumluluklar,
c) Hasar neticesi
enkazın kaldırılması masrafları,
d) Teminatın
kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve
hasarların gerektirdiği; uçak dışında kalan seri
vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla çalışma
ücretleri,
e) Grev, lokavt,
kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların
gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep
olduğu bütün ziya ve hasarlar,
f) Dört haftayı
geçen tecrübe devresinde meydana gelen ziya ve hasarlar,
g) 3 üncü maddenin
(m) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713
sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör
eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları
önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar
tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen
zararlar.
h) Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan
rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya
dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği
sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3-
Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı
düşman hareketleri, çarpışma (harb ilan edilmiş olsun
olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların
gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle
meydana gelen bütün ziya ve hasarlar.
b)
Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın
yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara
atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı
radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve
bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin
sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen
yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir
nükleer ayrışım "fıssion" olayını da kapsayacaktır).
c)
Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde
yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya
ve hasarlar.
d)
Monte edilecek kıymetlerin kendi bünyelerinde mevcut
kontrüksiyon, döküm, malzeme, hesap, atelye ve montaj
hataları (bu istisnalar kusurlu parça ve kısımların
tamir ve ikame masraflarına münhasır olup sigortalı
diğer kıymetlerde bu sebeplerle meydana gelecek ziya ve
hasarlara şamil olmayacaktır).
e)
Aşınma, yıpranma, paslanma ve çürümeler.
f)
Montajın yapılması için kullanılan makine ve teçhizatın
mekanik veya elektriki arıza veya kırılmaları (bahis
konusu arıza ve kırılmaların diğer sigortalı kıymetlerde
husule getireceği ziya ve hasarlar teminata dahildir).
g)
Envanter açıkları.
h)
Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin
kastı ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusuru.
i)
Montajı tamamlanan veya varsa tecrübe devresi biten,
yahut işverene teslim edilen veya işveren tarafından
kullanılan kısımlarda doğrudan, doğruya veya dolayısıyla
vukua gelecek ziya ve hasarlar.
j)
Montajın gecikmesinden, kısmen veya tamamen durmasından,
taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya
cezai şartların uygulanmasından ileri gelen zararlar
dahil kar kaybı ve estetik kusurlar gibi her türlü
netice zararları.
k)
Montajla alakalı bilumum hava ve kara nakil vasıtaları
ile yüzen araçlar.
l)
Nakit, kıymetli evrak (çek, senet, pul, esham ve
tahvilat gibi) fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba
müteallik bütün defter ve evrak, inşaat ve tesisat plan
ve projeleri.
m)
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör
eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda
oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak
amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler
sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal
kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak
bütün zararlar.
Teminat Müddeti
Madde 4-
Teminatın müddeti, poliçede belirtilen başlangıç tarihi
esas olmak kaydiyle ekli listedeki kıymetlerin montaj
sahasına boşaltıldığı andan itibaren başlar ve poliçede
belirtilen bitiş tarihinde sona erer. Ancak montajın bu
tarihten evvel kısmen veya tamamen bitirilip işverene
teslimi halinde teminat müddeti bu kısımlar itibariyle
sona erer. Bu teminata konu teşkil eden, montaj
mahalline boşaltılan makine ve malzeme için nakliyat
sigortası mevcut ise bunlar itibariyle teminat, nakliyat
sigortası teminatının bitiminden itibaren başlar.
Teminat
müddetine poliçede aksi belirtilmedikçe, dört haftalık
tecrübe devresi de dahildir, şu kadar ki, kullanılmış
makine ve tesislerin montajının sigortaya konu olması
halinde, bu gibi makine ve tesisler için tecrübe devresi
teminatı verilemez.
Sigortalı,
tesisin tümünün veya herhangi bir kısmının tecrübe
çalışmasına başlama tarihlerini en az 8 gün önceden
sigortacıya yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
Montajın teminat müddeti poliçede öngörülen tarihten
evvel sona erdiği takdirde tecrübe devresi, süresi
değiştirilmeksizin öne alınır. Ancak montaj teminat
müddetinin poliçede öngörülen müddetten evvel sona
ereceğinin sigortalı tarafından en az 8 gün evvelinden
sigortacıya yazılı olarak ihbar edilmesi şarttır.
Sigortaya
konu olan montaj işleri poliçede gösterilen tarihte
bitirilmediği takdirde teminat müddeti, yetkili Tarife
Komitesince tespit olunacak şartlar ve ek bir prim
karşılığında uzatılır.
Tecrübe
devresi faaliyetleri dört haftalık süre içinde
bitirilemediği takdirde teminat müddeti, yetkili Tarife
Komitesince tespit olunacak şartlar ve ek bir prim
karşılığında uzatılabilir.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 5-
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak,
yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye
saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat
12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Madde 6-
Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun
hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve
eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta
ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise,
sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır
şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a)
Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu
öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden
cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez.
Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b)
Sigorta ettirenin kasdı yoksa ve bu durum rizikonun
gerçekleşmesinden evvel anlaşılırsa sigortacı durumu
öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sigorta
poliçesini feshetmek veya rizikonun ağırlığı ile
mütenasip ve yetkili Tarife Komitesi tarafından tespit
edilecek prim farkını almak suretiyle yürürlükte tutmak
şıklarından birini seçer.
Sigortacı
tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere
verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat
12.00'de hüküm ifade eder ve işlemeyen sigorta müddetine
ait prim aşağıdaki uygulamaya tabi olur:
1-
Fesih esas montaj devresi içinde olursa işlemeyen
sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur.
Ayrıca, dört haftayı geçen tecrübe devresi teminatı
bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade
edilir.
2-
Fesih dört haftalık tecrübe devresi içinde olursa bu
devreye ait primden iade yapılmaz.
3-
Fesih
dört haftayı geçen tecrübe devresinde vuku bulursa,
tecrübe devresinin içinde bulunan aya ait primden iade
yapılmaz, müteakip aylara ait prim tamamen iade olunur.
c)
Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını
talep etme hakkı düşer.
d)
Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko:
1-
Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
2-
Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde
veyahut,
3-
Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde
gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile
rizikonun ağırlaşması sebebiyle yetkili Tarife Komitesi
tarafından tespit ve buna göre tahakkuk ettirilmesi
gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan
indirim yapar.
Sigorta
Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Madde 7-
Akdin yapılmasından sonra sigortalı malın teklifname,
poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali
sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde
sigorta ettiren, bu değişikliği:
a)
Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir
başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b)
Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs
tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez,
ve her iki
halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla
yükümlüdür.
Sigortacı,
değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik
sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla
yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1-
Sözleşmeyi fesheder veya,
2-
Yetkili Tarife Komitesince tespit edilecek prim farkını
talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta
ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8
gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı
tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere
verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat
12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih
ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip
eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Sözleşmenin
feshi halinde işlemeyen sigorta müddetine ait prim
iadesinin gerekip gerekmediği, gerekiyorsa miktarı
yetkili Tarife Komitesince tespit olunur.
Herhalde
rizikonun ağırlaşmasından itibaren poliçenin son
ermesine kadar geçen günler için gereken prim farkını
almaya sigortacı hak kazanır.
Süresinde
kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı
düşer.
Sigortalı
malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan
yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı,
sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin
aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette
bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı
düşer.
Sigortalı
malın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı
değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde
kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen
hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne
riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması
gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan
indirim yapılır.
Meydana gelen
değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve
primin indirilmesini icabettirir ise durumun sigortacıya
yazı ile bildirilmesinden sözleşmenin sona ermesine
kadar geçecek süre için yetkili Tarife Komitesince
tespit edilecek prim farkı sigortalıya iade edilir.
Bu madde
hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet Değişikliği
Madde 8-
Sigortalı malın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu
takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının
poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahibine
intikal eder.
Bu takdirde
sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni
hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya
bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez
ise sigortacı sorumluluktan kurtulur.
Sigortacı
değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini
öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı fesih
edebilir.
Süresinde
kullanılmayan fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı
tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya
notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin
saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde
ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi
takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm
ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi,
sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün
esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise
Yetkili Tarife Komitesince tesbit edilecek esasa göre
prim farkı yeni hak sahibine iade olunur.
Sigortalı
malın malikinin değişmesi anında mevcut prim
borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan
yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur.
Sigorta
ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak
ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal
eder.
Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki
Yükümlülükleri
Madde 9-
Sigortalı, sigorta konusu montaj işler ile malzeme,
teçhizat, tesisat ve makinelerin emniyeti ve korunması
için sigortalı değilmiş gibi gerekli ihtimamı
göstermekle yükümlüdür.
Sigortacı
yetkili memurları vasıtası ile gerektiğinde sigorta
konusu bina ve tesisleri teftiş ve kontrola yetkili
olup, sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım
etmekle yükümlüdür.
Sigorta Priminin Ödenmesi,
Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta
Ettirenin Temerrüdü
Madde 10-Sigorta
priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi
kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır
yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında
ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya
peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa
dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus
poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse,
sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi
kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta
poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar
ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu
temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi
ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara
gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş
olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının
mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde,
bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının
sorumluluğu devam eder.
Primin
taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde,
taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde
ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya
poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene
bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe
üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine
bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade
günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi
takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta
teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla,
teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi
halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta
teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde
prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç
bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön
yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle
henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının
ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan
kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde
uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı
hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği
süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap
edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Sigorta Bedeli ve Primin
Ayarlanması
Madde 11-
Bu poliçede gösterilen sigorta bedeli:
a) Monte edilecek makine, tesisat ve malzemenin
(var ise gümrük, vergi, resim ve harçları ile nakliye ve
montaj masrafları dahil) değeri ile,
b)
Ayrıca sigorta yapılmış ise montajın yapılması için
kullanılan makine, alet ve teçhizat ve geçici barakalar
ve yardımcı tesislerin cari piyasa değerinden aşağı
olamaz.
Poliçede
gösterilen sigorta bedelini teşkil eden değerlerde bir
artış husule geldiği takdirde sigorta ettiren bu artışa
muttali olduğunda en geç 5 gün içinde ve fakat herhangi
bir hasarın vukuundan önce keyfiyeti yazılı olarak
sigortacıya bildirmekle sorumludur.
Sigorta
bedelinin % 20'sini geçmeyen değer artışları sigortalı
sayılır. % 20'yi geçen değer artışlarının sigortalı
sayılabilmesi için sigortacının yazılı muvafakati
şarttır.
% 20'yi geçen
değer artışlarının sigortacı tarafından kabul edilmemesi
halinde bu sigortaya ilk tehlike sigortası hükümleri
uygulanır. Sigorta bedelindeki artışa orantılı olarak
prim ayarlaması yapılır.
Hasar Vukuunda Sigortalının
Yükümlülükleri
Madde 12-
Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine
getirmekle yükümlüdür.
a) Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren 5
gün içinde sigortacıya ihbar etmek.
b)
Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma
tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından
verilen talimata elinden geldiği kadar uymak.
c)
Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua
geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri
tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün
gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından
tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi
üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının
kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün
gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek.
Şu kadar ki,
sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı
haberdar ettikten sonra montajın aksamaması amacıyla
küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak
kaydiyle) sigortacının yetkili elemanlarının gelmesini
beklemeden yaptırabilir.
Sigortacı,
hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içerisinde eksperini
hasar yerine göndermediği takdirde, sigortalı herhangi
bir kayda bağlı olmaksızın 'hasarlı kısmın tamirine
başlayabilir.
d)
Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir tazminat
beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya
vermek.
e)
Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir
değişiklik yapmamak.
f)
Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının
tespiti için sigortacının yetkili kıldığı
temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla
ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve
incelemelere müsaade etmek.
g)
Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri
varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 13-
Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine
getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir
artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu
suretle artan kısım indirilir.
Sigortalı,
rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya
ve hasar miktarını kasden artırıcı fıillerde bulunursa,
bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tespiti
Madde 14-
Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya
ve hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir.
Taraflar uyuşamadıklan takdirde, ziya ve hasarın miktarı
mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından
seçilecek hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler
tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit
edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde
anlaşamadıklan takdirde, taraflardan her biri kendi
hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle
diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri
tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye
geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi
seçerler ve bunu tutanakla tesbit ederler. Üçüncü
hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin
anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler
dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar
vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını
müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer
hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de
verebilir.
Hakem-
bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ
edilir.
Hakem-bilirkişi raporlarının bu ünite için tesbit
edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka:
-
hasarın belli
veya muhtemel sebebini,
-
hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek
değeri ile yenileme (ikame) değerini,
-
tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek
enkazın ağırlığını ve değerini de ihtiva etmesi
gereklidir.
b)
Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan
tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini
tayin etmez veyahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü
hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde
anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişi veya üçüncü
hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar
mahalindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme
başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar
arasından seçilir.
c)
Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişisinin (bu şahıs
ister hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme
başkanı tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya
sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği
mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve
bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d)
Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden çekilir veya
reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi
aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı
yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş
bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez.
İhtisas
yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz,
bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren 7 gün
içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e)
Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen
serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri
ile de bağlı değildirler.
f)
Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımında
hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile
hasar zamanında mevcut sigortalı malın ve değerinin
tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve
hasar mahallinde incelemede bulunabilirler.
g)
Hakem-bilirkişi veya hakem-kişiler yahut üçüncü
hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktarı hususunda
verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer
ziya ve hasar miktarı taraflarca tesbit edilmemişse bir
hakem bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan
tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi
kararlarına ancak karar ilk bakışta anlaşılır, yani
aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı ise
itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliği
tarihinden bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret
davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h)
Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşamadıkça alacak
ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman
aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel
işlemeye başlamaz. Meğerki, hakem-bilirkişilerin tayini
ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasında
2 yıllık müddet geçmiş olsun.
i)
Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve
masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve
masraf1arı taraflarca yarı yarıya ödenir.
j)
Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat verilen
rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve
menfaat değeri altında sigorta sorumluluğun başlangıcı,
hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu
poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve
bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 15-
Tazminat miktarı ekli listede her kalem itibariyle ayrı
ayrı, gösterilen sigorta bedelini ve her halukarda
toplam sigorta bedelini aşmamak kaydiyle aşağıda yazılı
esaslar dahilinde tesbit edilir:
1-
Montaj konusu makine, malzeme ve işlerde:
i.
Kısmi hasar halinde;
Tazminat
tutarı sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki
durumuna getirilmesi için ödenmesi gereken bedeldir. Bu
bedel yedek parça bedeli, işçilik, nakliye masrafları,
varsa gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da
kapsar. Ancak bu ödemeler tutarı sigortalı kıymetlerin
hasardan bir gün önceki değerini geçemez. Tazminat
tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
ii.
Tam hasar halinde;
Tazminat
tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki
değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet
indirilir.
iii.
Kullanılmış sigortalı kıymetlerin hasarı halinde;
Tazminat
yukardaki şekilde hesaplanmakla beraber yenisi ikame
edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı indirimi
yapılır.
2-
Aksine sözleşme ile temin edilen hallerde:
Montajın
yapılması için kullanılan makine, alet ve techizatla:
i.
Kısmi hasar halinde;
Tazminat
tutarı yedek parçaların ikame bedeli, nakliye
masrafları, demontaj ve montaj masrafları, -varsa-
gümrük, vergi resim ve harç gibi masrafları da
kapsamakla beraber yenisi ikame edilen parçalar
itibariyle eski yeni farkı indirimi yapılır. Tazminat
tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
ii.
Tam hasar halinde;
Tazminat
tutan sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki
değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet
indirilir.
b)
Enkaz
kaldırma masrafları:
Tazminat
tutarı hasar mahallinin temizlenmesi için yapılan
masraflar olup, azami teminat tutarı poliçede
belirtilmiştir.
c)
Seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları ve fazla
çalışma ücretleri: Tazminat tutarı bu maksatla yapılan
masraflar olup azami teminat tutan poliçede
belirtilmiştir.
3-
Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yapılan geçici
tamir masrafları, kesin tamir masrafları azalttığı
oranda sigortacı tarafından kabul edilir.
4-
Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yukarıda (i)
fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde hesaplanan
tazminat tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün
önceki değerini aşarsa tazminat tam hasarla ilgili (ii)
fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde ödenir.
5-
Hasar halinde sigorta bedelinin sigorta değerinden düşük
olduğu tespit edilirse, tazminatın tutarı sigorta bedeli
ile sigorta edilmesi gereken meblağ arasındaki nispet
dahilinde bir indirime tabi tutulur.
Tazminatın Ödenmesi
Madde 16-
Sigortacı hasarlı herhangi bir sigortalı kıymeti tamir
ettirebileceği veya yerlerine yenisini ikame edebileceği
gibi zararları nakden de ödeyebilir.
Müşterek
sigorta halinde, tazminat bu poliçe hükümlerine göre
tespit edildikten sonra, sigortacı bu tazminattaki
hissesini, sigorta bedelleri toplamına kendisinin
iştiraki nisbetinde öder.
Ancak
poliçeler meyanında hususi mahiyet veya şartları haiz
olanlar mevcut ise tazminat hissesinin tayininde bu
hususiyetler ve taahhüdün tabi olduğu şartlar karşılığı
olarak nazarı itibare alınır.
Sigortalı
kıymetlerden bir ünitenin kısmi hasarı halinde hasar o
üniteye ait sigorta bedeline kadar olmak üzere ödenir ve
ancak sigorta süresi içinde ödenecek hasarların tutarı
hiçbir zaman o üniteye ait sigorta bedelini aşamaz.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 17-
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı
yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının
ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün
belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen
rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği
takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar
halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen
tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta
bedeli muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle
ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya
gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu
birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta
teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde
ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan
sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat
miktarı kadar eksilir.
Sigorta
bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren
gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta
bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi
hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme
hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat
ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı,
fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın
postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün
sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin
hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi
aşağıdaki uygulamaya tabi olur:
i.
Fesih esas montaj devresi içinde olursa işlemeyen
sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur.
Ayrıca dört haftayı geçen tecrübe devresi teminatı bahis
konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir.
ii.
Fesih dört haftalık tecrübe devresi içinde olursa mezkur
dört haftalık tecrübe devresi itibariyle bir prim iadesi
yapılmaz. Dört haftayı geçen devreye ait primin tamamı
iade olunur.
iii.
Fesih dört haftayı geçen tecrübe devresinde vuku bulursa
tecrübe devresinin içinde bulunan ayına ait primden iade
yapılmaz, müteakip aylara ait prim tamamen iade olunur.
Sigorta
ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih,
ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden
gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş
sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Bırakma
Madde 18-
Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya
bırakılamaz.
ÇEŞİTLİ
HÜKÜMLER
Vergi, Resim
ve Harçlar
Madde 19-
Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin
olarak halen mevcut ve ileride konulabilecek vergi,
resim veya harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen
idare masrafı sigorta ettirene aittir.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 20-
Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri
sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine
aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya
taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta
şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigortalı ettirenin
veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu
adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta
şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık
yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle
yapılır.
Taraflara
imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya
telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup
hükmündedir.
Hasarın
vukuuna ve tamire başlamaya ait ihbarın önceden mutlaka
telgrafla yapılması şarttır.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 21-
Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki
sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan
sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 22-
Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi
aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta
şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan
acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua
geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda
ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret
davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 23-
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda
zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 24-
Bu Genel Şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı
düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme
Tarihi: 1Temmuz 2006