KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
(TRAFİK SİGORTASI) GENEL
ŞARTLARI
Yürürlük
Tarihi: 15 Ağustos 2003
A- SİGORTA KAPSAMI
A.1 – Sigortanın Kapsamı
Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın
işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya
yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet
vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik
Kanunu'na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu,
zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.
Araca bağlı olarak çekilmekte olan römork veya yarı
römorkların (hafif römorklar dahil) veya çekilen bir
aracın sebebiyet vereceği zararlar çekicinin sigortası
kapsamındadır. Ancak, insan taşımada kullanılan
römorklar bunlar için poliçede özel şartları
belirtilecek ek bir sorumluluk sigortası sağlanmış
olması kaydıyla teminata dahil olur.
Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya
azaltılması amacıyla, sigorta ettirenin yapacağı makul
ve zorunlu masraflar sigortacı tarafından karşılanır .
Bu sigorta işletenin (sigorta ettirenin) haksız
taleplere karşı savunmasını da temin eder.
A.2 – Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir.
A.3- Teminat Dışında Kalan
Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) İşletilme halinde olmayan araçların sebep olacağı
zararlar,
b) İşleten tarafından ileri sürülecek tazminat
talepleri,
c) İşletenin eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat
edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı
kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri
sürebilecekleri talepler,
d) Zarar görenlerin beraberinde bulunan bagaj ve benzeri
eşya dışında araçta veya römorklarda taşınan eşyanın
uğrayacağı zararlardan dolayı işletene karşı ileri
sürülecek talepler,
e) Manevi tazminat talepleri.
f) İşletenin, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca
eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı
yöneltebileceği talepler,
g) İşletenin aracına veya bu araç vasıtasıyla çekilen
römorklara ve yarı römorklara veya çekilen araçlara
gelecek zararlar nedeniyle ileri sürülecek talepler,
h) Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyetlerde
bulunan teşebbüslere, gözetim, onarım, bakım,
alım-satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya
benzeri bir amaçla bırakılan aracın sebep olacağı
zararlara ilişkin her türlü talepler,
i) Aracın, yetkili makamların izniyle tertip olunan
yarışlara katılması veya yarışlara katılan araçlara
eşlik etmesi ile gösteride kullanılması sonucunda
meydana gelecek zararlar,
j) Çalınan veya gaspedilen araçların sebep oldukları ve
Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletenin sorumlu
olmadığı zararlar ile aracın çalındığını veya
gaspedildiğini bilerek binen kişilerin zarara uğramaları
nedeniyle ileri sürülecek talepler ile çalan ve gaspeden
kişilerin talepleri,
k) Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen
zararlar.
l) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen
terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda
kullanılan araçların neden olduğu ve 2918 sayılı
Karayolları Trafik Kanununa göre işletenin sorumlu
olmadığı zararlar ile aracın terör eylemlerinde
kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen
kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri
talepler, aracı terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde
kullanan kişilerin talepleri.
m) Dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat
talepleri.
A.4- Sigortanın Başlangıcı ve
Sonu
Sigorta, poliçede, başlama ve sona erme tarihleri olarak
yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye
saati ile öğleyin 12.00'de başlar ve öğleyin saat
12.00'de sona erer.
B- HASAR VE TAZMİNAT
B.1- Rizikonun Gerçekleşmesi
Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde
aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Bu sözleşmeye göre, sorumluluğunu gerektirecek bir
olayı, haberdar olduğu andan itibaren beş gün içinde
sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve koruma
önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından
verilecek talimata uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni
ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve
sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile
rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi
mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,
d) Zarardan dolayı dava yolu ile veya başka yollarla bir
tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai
kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı
derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai
kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname,
davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya
vermek,
e) Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri
varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.2- Tazminat ve Giderlerin
Ödenmesi
Sigortacı zarar ve ziyan talebinde bulunan üçüncü
kişilerle doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma
hakkını haizdir.
Ancak sigortacının yazılı izni olmadıkça, sigorta
ettiren tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule
yetkili olmadığı gibi zarar görenlere herhangi bir
tazminat ödemesinde de bulunamaz.
Sigortacı;
a) Talep edilen tazminat ve giderleri hak sahibinin,
kaza ve zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi
raporunu ve gerekli belgeleri sigortacının merkez veya
kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren,
b) Yaralanan kimselerin ilk yardım, muayene ve kontrol
veya bu yaralanmadan ötürü ayakta hastane, klinik ve
diğer yerlerdeki tedavi giderleri ile tedavinin
gerektirdiği diğer giderleri, belgeleri ile birlikte
kendisine başvurma tarihinden itibaren,
sekiz iş günü içinde sigorta teminat limitleri dahilinde
öder.
Hasar halinde, hasar gören parça, onarımı mümkün değilse
veya eşdeğeri parça ile değiştirilme imkânı yok ise
yenisi ile değiştirilir. Bu durumda taşıtta bir kıymet
artışı meydana gelse dahi bu fark tazminat miktarından
indirilemez.
Dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı
limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait
olup, sigorta ettiren, sigortacının göstereceği avukata
gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava
masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle
yükümlüdür. Şu kadar ki, hükmolunan tazminat sigorta
bedelini geçerse, sigortacı bu masrafları sigorta
bedelinin tazminata oranı dahilinde öder.
Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler
aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın
izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu
takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın giderlerini
öder.
Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderleri ile, muhtemel
para cezaları sigorta teminatı dışındadır.
B.3- Sigortacının Halefiyeti
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigorta
ettiren yerine geçer.
B.4- Zarar Görenlerin
Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının İşletene Rücu
Hakkı
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin
kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün
kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu
doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu
sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın
kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda
sigorta ettirene rücu edebilir.
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
a) Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya
eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir
hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmiş ise,
b) İşleten, yetkili makamlardan izin almaksızın
düzenlenen bir yarış için Karayolları Trafik Kanunu
uyarınca yapılması gereken özel bir sigortanın
yapılmamış olduğunu biliyorsa veya gerekli özeni
göstermesi halinde bilebilecek durumda ise,
c) Tazminatı gerektiren olay, aracın Karayolları Trafık
Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip
olmayan kimseler tarafından sevkedilmesi sonucunda
meydana gelmiş ise,
d) Tazminatı gerektiren olay, işletenin veya
eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu
aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen
kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış
olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana
gelmiş veya olay, yukarıda sayılan kişilerin alkollü
içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme
yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa,
e) Tazminatı gerektiren olay, yolcu taşımaya ruhsatlı
olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili
makamlarca tesbit edilmiş olan istiab haddinden fazla
yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve
tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda,
bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden
meydana gelmiş ise,
f) Sigorta ettirenin, rizikonun gerçekleşmesi halinde,
B.1 maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmemesinden dolayı zarar ve ziyan miktarında bir
artış olursa,
g) Tazminatı gerektiren olayın aracın çalınması veya
gaspedilmesi sonucunda olması halinde, çalınma veya
gaspedilme olayında işletenin kendisinin veya
eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu
tespit edilirse.
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1- Sigorta Ücretinin Ödenmesi
(Değişik: RG 30.06.2009 – 27274 yürürlük 01.07.2009)
Sigorta ücreti; prim, Güvence Hesabına katılma payı ile
sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin
olarak mevcut ve ileride konulacak vergi, resim ve
harçlardan oluşur.
Sigorta ücretinin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz
poliçenin teslimi karşılığında peşinen ödenir. Ancak
taraflar sigorta priminin en az dörtte biri poliçenin
teslimi karşılığında peşin olmak koşuluyla taksitler
halinde ödenmesini kabul edebilirler. Bu takdirde
sigortacı prim ödenmemesi sebebiyle sahip olduğu
sözleşmenin feshi hakkından vazgeçmiş sayılır.
C.2- Sigorta Ettirenin Sözleşme
Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun
gerçek durumunu bildirmek üzere poliçe ve eklerinde
yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir .
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik
olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır
şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı
durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içerisinde
prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar
eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini izleyen
sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya
ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği
tarihe kadar geçen sürenin primi kısa süre esası
üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih
hakkı düşer.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana
gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı bu zarardan
dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın:
a) Gerçeğe aykırı beyan, kasden yapılmış olması halinde
tamamı için,
b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminatın,
alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran
kadar kısmı dışında kalan miktarı için, sigorta ettirene
rücu edebilir.
C.3- Sigorta Ettirenin Sigorta
Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı
mahiyette meydana gelecek değişiklikleri durumu öğrenir
öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla
yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren
sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta
ettirene ihtar eder .Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ
tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim
farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme
fesh edilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği
tarihe kadar geçen sürenin primi kısa süre esası
üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih
hakkı düşer. Sözkonusu değişikliklere ilişkin ihbar
yükümlülüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen
olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için
değişikliğin bildirilmemesinin kasıtlı olup olmamasına
göre, C.2 maddesinin sigortacının rücu hakkına ilişkin
(a) ve (b) fıkraları hükümleri uygulanır.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler
rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az
prim alınması gerektirdiği anlaşılır ise, bu
değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona
ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre
hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
C.4- İşletenin Değişmesi
Sigorta sözleşmesi, sözleşmeye taraf olan araç
işletenini takip eder. İşleten, sahip olduğu yeni araca
ilişkin bilgileri sigortacıya bildirir. Araç grubunda
herhangi bir değişiklik meydana gelmesi halinde, C.3
maddesi hükümleri kıyasen uygulanır.
Ancak, sözleşme süresi içinde işletenin değişmesi
halinde sigorta sözleşmesi, işletenin değiştiği tarihten
itibaren on gün süresince herhangi bir işleme gerek
kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten için de
geçerlidir.
Araç değişikliği nedeniyle yeni bir sigorta yaptırılması
durumunda, sigortacının işletenin değiştiği tarihe kadar
hak kazandığı prim gün esasına göre tespit edilir ve
fazlası sigorta ettirene geri verilir.
C.5- Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri, sigorta
şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık
yapan acenteye noter aracılığıyla veya taahhütlü
mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta
ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin
değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine
veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye
bildirilen son adresine aynı suretle yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup
veya telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü
mektup hükmündedir.
C.6- Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler sigorta
ettirene ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların
saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar
C.7- Yetkili Mahkeme
Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa
ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya
sigorta sözleşmesini yapan acentanın bulunduğu yer
mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi, kazanın
meydana geldiği yer mahkemesinde de açılabilir.
C.8- Zamanaşımı
Motorlu araç kazalarından doğan zararların tazminine
ilişkin talepler, zarar görenin, zarar ve tazminat
yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve
herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde
zamanaşımına uğrar.
Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu
bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş
bulunursa, bu süre tazminat talepleri için de
geçerlidir.
Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse,
sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından
kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da
kesilmiş sayılır.
Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin
birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini
tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi
öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına
uğrar.
Diğer hususlarda genel hükümler uygulanır.
C.9- Özel Şartlar
Bu genel şartlara ve varsa bunlara ilişkin klozlara
aykırı düşmemek ve sigortalı aleyhine olmamak koşulu ile
özel şartlar konulabilir.
C.10- Yürürlük
Bu genel şartlar 15.8.2003 tarihinden itibaren yürürlüğe
girecektir.
Son Güncelleme Tarihi: 1 Temmuz 2009